لە ئینگلیزییەوە: کۆسار عەبدولڵا
ئەگەر سەرمایەداری وردە وردە کۆتایی دێت، وەک ئەوەی هەندێک تیۆریست و ئابووریناس باسی دەکەن، ئایا پێویست نییە مۆزەخانەیەک هەبێت بۆ پاراستنی ئەنتیکەکانی؟ مۆزەخانەی سەرمایەداری، ئێم ئۆ سی، دامەزراوەیەکی تازە گەشەکردووە و یەکەم پێشانگەی خۆی لە ناوچەیەکی چۆڵکراودا لە ئۆکلاند، ویلایەتی کالیفۆرنیا دەکاتەوە. ئامانج لەم پێشانگەیەش بەرچاوڕۆشنکردنەوەی نەوەکانی داهاتووە لەبارەی ''ئایدۆلۆژیا و مێژوو و سەرمایە''ی سیستەمە ئابوورییەکان، هەروەها کاتی تەواومان دەداتێ تا سوود و زیانەکانی سەرمایەداری هەڵبسەنگێنین.
هەردوو هونەرمەند ئەندریا ستیڤیس و تیمۆسی فورستناو، سەرپەرشتیی دەکەن و ماوەی دوو بۆ سێ ساڵ دەبێت، تێکست و هونەرمەند کۆ دەکەنەوە و بەشوێن ڕووبەرێکدا دەگەڕێن کە بتوانن ئەم مۆزەخانەیەی لێ بونیاد بنێن و وێنای کۆتایی سەرمایەداری بکات. ئەندریا ستیڤس دەڵێت: ''بە شێوەیەکی سەرەکی ئەم کارە جەخت لەسەر هونەر دەکاتەوە، چونکە تەنها هونەر دەتوانێت ناساندنی شتێک هەڵبوەشێنێتەوە لە بەرچاوی خەڵکانێکدا کە ئەو شتە بۆ هەموو ژیانیان پێی ئاشنا بووبن.'' یەکەمین کردنەوەیان لە شوێنێکی کاتیدایە لە ناوچەی پاش پیشەسازیی جاک لەندەن لە ئۆکلاند، کە کۆمەڵێکی زۆر عەمباری چۆڵی لێیە و ژمارەی هونەرمەندەکانی نێو پێشانگەکە زیاتر لە پەنجا هونەرمەند دەبن.ستیڤ ئاماژەی بەوە دەدات کە ''فیدریک جێمسن جارێک وتی: 'وێناکردنی کۆتایی جیهان ئاسانترە لە وێناکردنی کۆتایهاتنی سەرمایەداری. هەندێک پێیان وایە کردنەوەی مۆزەخانەی سەرمایەداری کردەیەکی ڕادیکاڵانەیە، هەرچەند ئێمە پێمان وایە هێندەش ڕادیکاڵ نییە، بەڵام جێی خۆی هەیە، هەر هیچ نەبێت لە مێژووی ڕادیکاڵی ئۆکلانددا...''' دەشڵێت: ''کردنی سەرمایەداری بە 'کارێکی مۆزخانەیی'، ئەگەرێکی بچووکیش بێت، هەر هەوڵێکە بۆ کۆتاییپێهێنانی.''
لەو کارانەی لە پێشانگەکە نمایش کران، کارێکی هونەرمەندی مەکسیکی فران ئیلیش بوو، لە مۆزەخانەی بانکی بۆشایی (٢٠١٥-٢٠١٧)، کە پێک هاتبوو لە دۆکیومێنتی ئەوەی کە ئیلیش پیی دەڵێت سیستەمی بانکیی بەدیلی کرداری. هەروەها کارێکی درێد سکۆت بە ناوی سەمای پۆڵ (٢٠١٠)، پێک هاتووە لە کۆمەڵێک وێنە کەپرسن لەسەر ڕێکخستنی خەڵک بەپێی بنەچە و پۆل و ڕەگەز. کارێکی تر گۆڕانی دەزگا داراییەکان پیشان دەدات، ناوی فلێکسی بانکە مایەپوچ بووەکانە (٢٠١٢)، کە ژمارەیەک لۆگۆ و ئاڵای ئەو بانکانەی تێدایە کە مایەپوچ بوون، لە هەمان کاتدا میشێل ماندیبیرگیش هەمان بابەتی ورووژاندووە، کە کۆمەڵێک کتیبی ئابوورییە و بەرگەکانیان لۆگۆی چەند بانکێکی مایەپووچبووە. هەروەها کاری ئاڵاکانی پۆلیسی بلەیک فۆڵ کۆنرۆی (٢٠٠٩)، کە سیمبولیزمی تەریب لە نێوان ڕەنگەکانی شین و سوور و سپیی گڵۆپی پۆلیس پیشان دەدات و ڕەنگەکانی ئاڵای ویلایەتە یەکگرتووەکانیش. هاوکات پیشاندانی ڤیدۆیەک، کە لە لایەن هونەرمەندی نەمسایی ئۆلیڤەر ڕەسڵەرەوە ڕێک خرابوو، کارەکە تیۆریستە سیاسی و ئابووریناسەکان پیشان دەدات بە باسکردنی نموونەی جۆراوجۆر بۆ سیستمی بەدیلی ئابووری. هەروەها دواتر پرسی ئەوەی کە تا چەندێک ڕەوتێکی دژەسەرمایەداری لە پشت ئەم مۆزەخانەیەوەیە، دەبێتە جێی مشتومڕی هەموان.
فۆرستناو دەڵێت: ''تەنانەت ئەو گریمانەیەشی کە دەڵێت ڕەنگە ڕۆژێک سەرمایەداری کۆتایی بێت، لەم وڵاتەدا و لەم ساتەدا بە دژەسەرمایەداری دەبینرێت.'' دەشڵێت: ''بۆ ئێمە بەشێک لە بەمێژووییکردنی سەرمایەداری بۆ درککردنە بە کاریگەریی بەهێزی و تایبەتییەکانی. پێویستە بزانین سەرمایەداری لە کوێدا زیانمان پی دەگەیەنێ و لە کوێشدا سوود، هیواشمان وایە کە سەردانکەرەکان لە هەموو لاکانی جیهانەوە کە دێن بۆ سەیری، بگەنە شتێکی بەکەڵک.''
ستیڤ بە پرسیارێکی سادە و ڕەوان: ''ئاو چییە؟'' ئاماژە بەوە دەکات ئێمە لە قووڵایی سەرمایەداریدا مەلە دەکەین، گوتیشی مۆزەخانەکە ئامانجی ئەوەیە مەودایەک ببەخشێتە پێکهاتەکانی تا هەر لە سەرەتاوە هەڵیانبسەنگێنێت.
لە کاتیکدا کە مەحاڵە وێنای
کۆتایی سەرمایەداری بکرێت، مۆزەخانەی سەرمایەداری وێنای دەسپێکی خۆی دەکات، کە
کۆتایی سەرمایەدارییە. ئەم مۆزەخانەیە دەتوانرێت بە ئاسانی پێی بوترێت مۆزەخانەی
دژەسەرمایەداری، چونکە پاش ماوەیەکی زۆر یەکەمین دامەزراوەیە لە ناوجەرگەی
سیستمەکەوە، ڕەخنەی سەرمایەداری بکات.
