Skip to main content

پێکەوە بۆ بینینی فیلم: فیلمی ڤی بۆ تۆڵەسەندنەوە ئاوێنەی کۆمەڵگەی ئەمڕۆی ئێمەیە

لە ئینگلیزییەوە: کانیاو سوعاد
''سیاسەتوان درۆ دەکات بۆ شاردنەوەی ڕاستییەکان، بەڵام هونەرمەند درۆ دەکات تا ئەو ڕاستییانە ئاشکرا بکات.''
فیلمی ڤی بۆ تۆڵەسەندنەوە درۆیەکە بۆ پیشاندانی ڕاستییەکان؛ ڕاستییەکان ئاسان و خۆشتبیستراو نین، بەڵام هەن و هەقیقین. فیلمەکە ئەکشن و پاڵەوانانە نییە، بەڵکو فیکرەیەکە، فیکرەیەک وێرانکەر، چیرۆکی داهاتووی نزیکی ئینگلتەرا دەگێڕێتەوە لەژێر دەستی دەسەڵاتێکی سیاسیی ستەمکاردا، لەگەڵ پیاوێک بە ناوی ڤی.
ڤی تیرۆریستە، ئامانجەکانی بە کوشتار و تەقاندنەوەی شوێنەکانەوە بەدەست دەهێنێت، کە هۆکاری بۆیان هەیە. بەرگێکی سەرتاپا ڕەش و توندکراو بە چەکی لەبەردایە و دەمامکێکی گەی فۆکسیشی لە دەموچاوە. شەوێک لە پاش ئەوەی یاسای قەدەغەکردنی هاتوچۆ دەبەزێنیت، کچێک بە ناوی ئیڤی هامۆند لەدەست پۆلیسە برسییەکانی دەسەڵات ڕزگار دەکات، کە بەنیازن دەستدرێژیی بکەنە سەر. ئەو شەوەش شەوی ٥ی تشرینی دووەمە، کە هەموو بەڕیتانییەک دەبێت لەبیری بێت.
ڤی لە ماوەی وێرانکردنی دەسەڵاتی سیاسیی ستەمکاری وڵاتەکەیدا، ئیڤی دەباتە ژێر باڵەکانی خۆی؛ ئەو تیرۆریستە، بەڵام خەڵک تیرۆر ناکات، لەباتیی ئەوە لە خەوی قووڵیان بەئاگا دەهێنێتەوە و هۆشیاریان دەکاتەوە، لە کاتێکدا ترس لە دیکتاتۆریەتی ئینگلیز دڵی تەنیون.
ڤی بە کۆمەڵگە دەڵێت: ''گەر دەتانەوێت بزانن کێ بەرپرسە لەم دۆخەی هەتانە، ئەوا سەیری ئاوێنە بکەن.'' کەواتە ئەوە خەڵک خۆیانن دەسەڵاتە سیاسییە گەندەڵ و ستەمکارەکە بەهێزتر دەکەن. دەشڵێت: ''خەڵک نابێت لە دەسەڵاتەکەی بترسێت، دەسەڵات دەبێت لە خەڵکەکەی بترسێت.''
ئەو بڕوای بە بەهێزی و یاخیبوونی کۆمەڵگە هەیە؛ فیلمەکە ئەوەندەی بە بینەران دەڵێت کە ترس دەسەڵاتی سیاسی و پۆلیسەکانی بەهێزتر دەکات، بە خەڵک ناڵێت لە دژی دەسەڵات هەستنەوە. دروشمی ڤی ئەمەیە: ''بە هێزی ڕاستی دەژیم و گەردوون دەبەزێنم.''
*
ئەم فیلمە لە چوارچێوەی پڕۆژەی پێکەوە بۆ بینینی فیلم لە سینەما سالم نمایش کرا و دوابەدوای بینینی لە لایەن بینەرانەوە گفتوگۆ دەربارەی کرا

زۆرترین خوێنراو

چەمکەکان: ڕادیکاڵیزم

(١) لە ئینگلیزییەوە: ساڤان ئاکۆ کەسی ڕادیکاڵ، کە بە ڕادیکاڵیست ناو دەبرێت، کەسێکە ویستی گۆڕانکاری و ڕیفۆرمی ڕیشەیی بەشێک یان تەواوی سیستمی سیاسی و ئابووری و کەلتووری و کۆمەڵایەتیی هەیە. وشەی ڕادیکاڵ سەرەتا لە بارودۆخێکی سیاسیی نوێ لە بەڕیتانیا بەکار هێنرا، کە پێناسەکەشی هەر بۆ ئەو کاتە دەگەڕێتەوە، کاتێک لە لایەن چارلز جەیمسەوە لە ساڵی ١٧٩٧دا، گۆڕانکاری و ڕیفۆرمی ڕادیکاڵانەی ڕاگەیاند، کە تێیدا بانگەشەیەکی قووڵ و جەوهەری بۆ مافی مرۆڤ بەگشتی و مافی چینە پەراوێزخراوەکان هەبوو، بەتایبەت مافی دەنگدان بۆ تەواوی چینە جیاوازەکان، کە ئەوکات نەبوو. لە دواتردا چەمکی ڕادیکاڵ وەک چەمکێکی گشتی بەکار دەهێنرا و ئەوانەی دەگرتەوە نوێنەرایەتیی ڕیفۆرمی ڕیشەییان دەکرد. لە دوای بزووتنەوەی ڕیفۆڕمی ڕیشەیی ساڵی ١٨٣٢، کە مافی دەنگدانی بۆ چینی ناوەڕاست دەستەبەر کرد، گرووپێکی ڕادیکاڵ هاوپەیمانییان لەگەڵ فراکسیۆنێکی پەرلەمان بەست بۆ فراوانکردنی مافی دەنگدان، تا چینی کرێکارانیش بگرێتەوە.کاتێک ئەم بزووتنەوەیە مافی دەنگدانی فراوان کرد، ڕادیکاڵەکانی لەندەن ئەرکی ڕێکخستنی دەنگدەرە تازەکانیان بۆ هاوکاریکردنی گۆڕ...

چەمکەکان: ئایدۆلۆژیا

(٧) لە ئینگلیزییەوە: ساڤان ئاکۆ ''ئایدۆلۆژیا ئەو شاشەیەیە کە مرۆڤ لێیەوە جیهان دەبینێت.'' ئایدۆلۆژیا دیاردەیەکی مۆدێرنە و پەیوەندیی بە دۆخە سیاسی و ئابوورییەکانی سەدەی نۆزدە و بیستەوە هەیە. بە دیاریکراوی و بە زەقی، چەمکی ئایدۆلۆژیا لە ماوەی پێش و پاشی شۆڕشی فەڕەنسیدا پەیدا بوو. لە سۆسیۆلۆجیدا ئایدۆلۆژیا ئەو دیدەیە کە کەسێک بەرانبەر جیهان هەیەتی و کۆکراوەی کەلتوور، بەهاکان، بڕواکان، دۆخە هاوبەشەکان و پیشبینییەکانی خۆیان و ئەوانی ترە. هەروەها ناسنامەیەک بە کۆمەڵگە، گرووپ و پەیوەندیی نێوان کەسەکان دەدات، شێوە بە بیروڕاکان، کردارەکان، کارلێککردنەکان و هەموو ئەوانەی لە کۆمەڵگەدا ڕوو دەدەن، بە شێوەیەکی فراوان دەدات. هەروەها لە سۆسیۆلۆجیدا ئایدۆلۆژیا چەمکێکی ئێجگار گرنگە و کرۆکی ئەو ڕووەیە کە سۆشیالیستەکان لێی دەکۆڵنەوە، چونکە ڕۆڵێکی بەهێز و بنچینەیی دەگێڕێت لە شێوەبەخشین بە ژیانی کۆمەڵایەتی و ئەوەی چۆن کۆمەڵگە بەگشتی ڕێک خراوە و چۆن کار دەکات و ڕاستەوخۆ پەیوەندیی بە پێکهاتەی کۆمەڵایەتی، سیستمی ئابووریی بەرهەمهێنان و پێکهاتەی سیاسییەوە هەیە. ئایدۆلۆژیا بە هەمان ...

ژمارەی ١ی بڵاوکراوەی ڕەت بڵاو دەکرێتەوە

چوار مانگ بەسەر دروستبوونی بلۆگی ڕەتدا تێپەڕ دەبێت، کە لەو ماوەیەدا و بەپێی ئەو توانایەی کۆمەڵەی ٦٨ و هاوڕێیانی هەیانبوو، چەندین بابەت و وتار و نووسینی خوێندکاریی تێدا بڵاو کراوەتەوە و تا ڕادەیەک جێی خۆی لەو سەرچاوە سەرەکییانەدا کردووەتە کە دەکرێت خوێندکاران وەک شوێنگەیەکی هزری و مەعریفی بە کاری بهێنن. دوابەدوای ئەم ئەزموونە ئەلیکترۆنییە، بۆ زیاتر چوونەناو ئەو کایەی کاری بۆ دەکات و بۆ قووڵتر ڕۆچوونە ناو خوێندکارانەوە، ڕەت دەبێتە بڵاوکراوەیەکی خوێندکاری و لێیەوە و بە قەڵەمی خوێندکاران و گەنجان ئەو پرسە هەستیارانە دەورووژێنرێن و ئەو برینە قەتماغەگرتوانە دەکولێنرێنەوە، کە دەیەیەکە زانکۆ و پەیمانگە و خوێندکاران بە دەستیانەوە دەناڵێنن و سەرچاوەی تەواوی کێشە و گرفتە سیاسی، ئابووری، کۆمەڵایەتی و کەلتوورییەکانیانە. هەموو ئەمانەش لەژێر دروشمێکدا: ''بۆ خوێندکارێکی بەرەنگار''. لە بڵاوکراوەی ڕەتدا، بە هەمان ئەو ئامانجەی بلۆگەکەی بۆ دروست کرا کار دەکرێت و ڕەچاوی ئەو دۆخە هزری و مەعریفییە دەکرێت کە توێژی خوێندکاران تێیدان؛ زمانێکی ڕوون و ڕەوان، ئایدیایەکی هاوبەش و دەستەجەم...